काठमाडौं: जल तथा मौसम विज्ञान विभाग, महाकाली बेसिन फिल्ड कार्यालय अत्तरियाले महेन्द्रनगरस्थित महाकाली नदीमा कलर कोडसहितको गेज मिटर स्थापना गर्ने भएको छ । बाढीको पूर्वसूचनाका लागि गेज मिटर जडान गर्न लागिएको हो ।

महाकाली बेसिन फिल्ड कार्यालय अत्तरियाका प्रमुख सञ्जयकुमार शाहका अनुसार स्थानीय पालिका र गैरसरकारी संस्थाको सहकार्यमा गेज मिटर स्थापनाको कार्यअघि बढेको हो । “कलर कोडसहितको गेज मिटर स्थापनाको काम सुरु गरिसकेका छौँ एक÷दुई दिनभित्रै काम सकिन्छ”, शाहले भने,“कलर कोडसहितको गेज मिटरले यहाँका स्थानीयले सजिलैसँग नदीको जलस्तर थाहाँ पाउनेछन् ।”

उनका अनुसार उक्त मिटरले नदीको सतहअनुसार बाढीको जोखिम सङ्केत गर्न हरियो, पहेँलोे, सुन्तला र रातो रङमार्फत जानकारी दिनेछ । “यसबाट तटीय क्षेत्रका जनताले विपद्को पूर्वतयारी गर्न सजिलो हुनेछ”, उनले भने,“यसले यहाँका जनताले सजिलैसँग आफ्नो आखाँले हेरेर तुरुन्त बाढीको जोखिमबारे थाहा पाउने र सुरक्षित स्थानमा जान सजिलो हुने गरी काम गरेका छौँ ।” उनले हरियो रङले न्यून जोखिमलाई जनाउने र पहेँलो रङले चेतावनी तह पुग्दैछौँ भन्ने जानकारी दिने बताए ।

त्यसैगरी सुन्तला रङले अब खतराको नजिक पुग्दै छौँ भन्ने सङ्केत गर्नेछ भने रातो रङले अब खतराको सङ्केत दिने उने बताए । उनका अनुसार दोधारा चाँदनीको कुतियावरस्थित महाकाली नदीमासमेत कलर कोडसहितको गेज मिटर स्थापनाका लागि अध्ययन भइरहेको छ ।

कुतियाकवर बाढीबाट सबैभन्दा बढी प्रभावित हुने क्षेत्र हो । दोधारा चाँदनी नगरपालिकाका विपद् सम्पर्क व्यक्ति अमृत विकले गेज मिटरले पुलबाट हिँड्ने व्यक्तिले सहज रूपमा देख्न र बुझ्नसक्ने बताए । “भीमदत्त र दोधारा चाँदनीका मानिस हिँड्ने मुख्य बाटो महाकाली पुल भएकाले यहाँ स्थापना भएको गेज मिटरले यहाँका जनताले सजिलै पानीको सतह थाहा पाउनेछन ।”

उनले भने, “यसले पूर्वसूचना प्रणालीलाई व्यवस्थित गर्न र विपद् जोखिम न्यूनीकरणमा सहयोग पुग्छ ।” कलरकोडसहितको गेज मिटरले बाढीको पूर्वतयारीमा लाग्न सहज हुने तटीय क्षेत्रका स्थानीय बताउँछन । “जल तथा मौसम विज्ञान विभागले सामाजिक सञ्जालमा दिने मौसमको पूर्वाअनुमान बुलेटिन र मोबाइलमा आउने सूचनाले बाढीको जोखिमबारे थाहा पाउछौँ ।” यहाँका स्थानी रमेश कडायतले भने, “अब रङ हेरेर थाहा पाइने भएपछि पूर्व तयारीमा लाग्न सजिलो हुन्छ ।”